Mensen met onoorbare bedoelingen en met geld dat het daglicht niet kan of wil verdragen, proberen op allerlei manieren dat geld te verbergen en de herkomst dan wel bestemming daarvan te verhullen. Zij richten daarvoor entiteiten op, vormen daarvan complexe structuren, en zetten daar nominees en stromannen bij in. Om dit misbruik te voorkomen, is het van belang dat financiële instellingen de uiteindelijk belanghebbende (UBO) achterhalen.

De EU heeft erkend dat witwassers verhullingsstructuren zullen opzetten en is in de 4AMLD met een oplossing proberen te komen: de pseudo of fictieve UBO. Oftewel het aanwijzen van het hoger leidinggevend personeel, zoals de CEO, directeur of bestuurder, als UBO zonder dat dit de daadwerkelijke persoon is die uiteindelijk belanghebbende is of zeggenschap heeft. Immers, een pseudo UBO wordt alleen aangewezen nadat op alle mogelijke manieren geprobeerd is de ‘echte’ UBO te achterhalen en dat niet gelukt is.

Wat voor nut heeft het om de directeur of CEO als UBO aan te wijzen? In het slechtste geval bereik je daarmee wat de witwasser al wilde: de stroman als UBO beschouwen opdat de echte eigenaar verborgen blijft. Bovendien heeft dit voor trustkantoren tot gevolg dat de herkomst van het vermogen van deze directeur of CEO moet worden onderzocht, immers de Wtt maakt geen onderscheid tussen een ‘echte’ UBO en de pseudo UBO. Vermogen dat in dit kader helemaal niet relevant is.

Maar als die UBO op geen enkele manier te vinden is, is er dan niet mogelijk sprake van een vermoeden van witwassen, verhulling of ontduiking? En bij dergelijke vermoedens mag je geen pseudo UBO aanwijzen. Dus dan is het probleem van de uiteindelijke eigenaar die zich probeert te verbergen achter structuren en stromannen nog niet opgelost.

Het enige dat zal gebeuren is dat bij een bedrijf waar niets verhuld of verborgen wordt, maar waar er geen personen zijn met meer dan 25% eigendom of uiteindelijke zeggenschap (bv 5 personen met ieder 20% aandelen en gelijke stemmen) de directeur opeens als UBO moet worden aangemerkt. Alleen om het vakje ‘UBO’ op de CDD-formulieren aan te kunnen vinken.

Veel werk en niet het beoogde resultaat.